DERDE LEEFTIJD STEUNT JEUGD

Hij stond aan de hoek van de Sint-Pietersnieuwstraat en het Sint-Pietersplein wat olijk om zich heen te kijken. Een deel van de familie was er ook bij.
Toen de tienduizend koppige betoging zich op gang trok, nam hij het voortouw en stapte overtuigend richting nieuwe bestemming voor deze planeet.

Vaak zegt men dat mensen gemotiveerd zijn omdat ze weten waarom ze iets doen.

FAUDT.

Mensen die iets willen bereiken weten altijd heel goed voor wie ze het doen.

Deze man wist verdomd heel goed voor wie: voor zijn kinderen, zijn kleinkinderen en zijn vijf achterkleinkinderen. Voilà.

Vijfennegentig jaar is hij, en niets, niets zal hem van gedacht doen veranderen.
Wij moeten veranderen.
Vijfennegentig jaar zeg.

Hebben die politici die laatdunkend het jongerenprotest het liefst willen sanctioneren met strafstudies, wel kinderen, kleinkinderen of achterkleinkinderen die ze recht in de ogen kunnen kijken ?
Weten zij wel voor wie ze aan politiek doen ?

WERFCONTROLE - DOMMEKNECHTEN

Je ziet ze al vaker op werven verschijnen: de dommeknechten.

Een zelfstandig naamwoord dat bedacht werd voor een handkarretje waarop je drie, vier pakjes tegelijk kan stapelen om ze dan vlot van de ene naar de andere kant van een magazijn te voeren.

Die dommeknechten die je hier ziet en voor een redelijk bedrag kan huren, verlichten niet alleen het werk; ze laten ook toe om heel precies te werken. Die kraantjes zijn voorzien van elektronica en servosystemen die toelaten om op de millimeter precies ramen of bekistingen te plaatsen waar je onder andere omstandigheden ofwel veel volk voor moet bijeentrommelen of stellingen bouwen, en waarvan de afloop of het resultaat niet steeds bedrijfszeker is.

Dit noemen we productiviteitsverhoging.
Het gevolg van onze niet te stuiten drang tot meten: de competiviteitsbarometer waarbij per eenheid werknemer meer en meer rendement geëist wordt.

Anders valt uw bedrijf uit de boot.

Dat is al sinds Leonardo Da Vinci zo.
Die schurk die allerlei machinerieën bedacht en zichzelf een genie noemde.
En voor hem nog vele anderen.
En na hem nog een heel leger dat zich ingenieur noemde. 

Omdat u en ik het graag steeds iets gemakkelijker, vlotter en vooral rendabeler willen hebben.
En het is niet altijd uit medeleven met de krom gewerkte arbeiders, dat zoiets bedacht wordt.

Zo zijn we al eeuwen slaaf geworden van altijd meer voor minder. 
 
Velen zeggen dat we naar een robotisering van onze industrie gaan.
Gerelateerde afbeeldingIn de bouwwereld zien u en ik  nog niet zo vlug repetitieve robots aan het werk gaan. Waarschijnlijk niet, denken u en ik dan.

Alhoewel, als je die bouwvakker in het Chinese Zhuhai bezig ziet; gedaan met kromme ruggen en versleten gewrichten. 

Volgens de fabrikant kan je er tot 200 vierkante meter per uur mee bepleisteren of cementeren.
Op één van de filmpjes zegt een werfleider dat 50 m² realistischer is. Deel dat nog eens door twee en we zijn er zeker ?

Het geeft niet of de muur wat oneffen is of wat scheef staat, zoals ze dat in China een beetje gewoon zijn.
Bij ons zijn we dat ook gewoon.

Nu is het wachten op zo'n machine die ook onze plafonds wil aanpakken.

WERFCONTROLE - AFSPANER

Van alle handelingen die er op een bouwwerf moeten uitgevoerd worden lijkt bouwmaster dit één van de eenvoudigste met heel veel toegevoegde waarde.

Eens het beton gestort is, met de spade mooi gespreid is en gecontroleerd op een gelijkmatige hoogte met de laserpasser, dan is het de beurt aan de afspaner.

Mooi beroep, afspaner.

Met een lichte op en neerwaartse beweging van de spaan en tegelijk gelijkmatig naar achter stappen.

Zo bekom je een mooi afgewerkte afdekking. Dat is het woord dat ingenieurs gebruiken voor de betonplaat die een verdieping afdekt.

Een normale mens noemt dat een vloer.

Het jobke is zo eenvoudig dat zelfs bouwmaster het zou kunnen.
Op voorwaarde dat zijn laarzen goed passen en zich niet in het beton laten vastzuigen.

Een opstapje naar het harken van een kiezeltuintje in een Japans klooster, om er vreedzame draken te verjagen.


LEUVEN

Dit is wat er nog overblijft van de kotmadam.

Haar gelijklvoers.

Op de verdiepingen erboven huisden zes studenten. Haar studenten.
In de kelder mochten ze hun potje koken.

Het pand wordt grondig onder handen genomen.

De kotmadam zal vervangen worden door een klein gezin.
Het kleine tuintje zal er blij mee zijn.

Leuven - een investeringsgebied - is zowat de duurste stad van Vlaanderen om er te wonen.

Zoals in alle andere studentensteden ondervinden veel afgestudeerden hoe pijnlijk duur het is om er te kunnen wonen.

PALIMPSESTEN

Dat ARCHIPEL uitgetekend aan architecten palimpsest wil opdringen tart alle verbeelding.
Toch bij de oudere leden van de honorabele vereniging.

Veel van deze leden waren reeds palimpsestisten nog toen ze achter hun tekentafel hunkerden naar dat zo fel beheerde diploma van architect.

Hun reeds in inkt getekende fouten moesten immers van het kalk weggeschraapt worden met een vaardigheid die veel grotere virtuositeit vergde dan die palimpsestristen uit lang vervlogen eeuwen waar een schartje meer of minder nauwelijks merkbaar was op die perkamenten vellen.

Wie op kalk er in slaagde om twee maal het laagje inkt weg te scharten zonder door de kalk te zitten en er ook nog in slaagde om de nieuw te trekken lijnen er geloofwaardig rechtvaardig te doen uitzien mocht zich master  palimpsentrist noemen.

Die vettige gele inktgommen van rotring boden geen soelaas want niet alle inkt ging er door weg en als je er nadien moest over tekenen liep de inkt uit.
Er zijn dan nog glasvezel gommen op  de markt gekomen maar daar is bouwmaster nooit erg tevreden over geweest want erg precies kon je daar niet mee werken vond hij. En ongezond ook zeg.

Na de studies, tijdens de stage kwam dat palimpsestrisme goed van pas als de stagemeester of die vervelende bouwheren weer eens van gedacht veranderden en er hier en daar wat van de tekening moest weggeschraapt worden.

Maar omdat stagemeesters en bij uitbreiding, die bouwheren geen maat kenden op het veranderen van gedacht zijn de toen nog jonge architecten hiertegen in opstand gekomen en zijn ze resoluut overgestapt op computer aided architectural design.

Een moeilijke, zware en emotioneel geladen beslissing weliswaar die hen ook nog eens handenvol geld van hun al niet zo riante ereloon heeft gekost.

U mag ze wel  eens hulde brengen.
Ook bij ARCHIPEL.

POKEMON

Zonne-energie bestaat.

Bij de eerste zonnestralen na een winter, die naam nauwelijks waardig, zag bouwmaster hoeveel energie de zon opwekte bij al deze parkgangers.

Zelden overdag zoveel volk gezien in het park.


Meer dan bij de Falun Gong sessies die bouwmaster eerder dit jaar op zondagochtend mocht aanschouwen.
 
In tegenstelling tot de Falun Gongers zijn bij allen de ogen fanatiek aan hun beeldscherm gekluisterd. En de vingers zie je vlijtig heen we weer schaatsen over dat scherm.

Sommigen kunnen al twee beeldschermen tegelijk aan.

Het is wachten op iemand die zo'n raamwerkje bedenkt, dat u rond uw nek kunt hangen en waar u met gemak vijf of zes, misschien wel tien phones kunt tussenklemmen. Een beetje zoals wijlen Toots Tielemans en later Bob Dylan met hun mondmuziekske deden maar dan twintig centimeter lager.

Meer dan tien zou volgens de OPGA moeten verboden worden. Bouwmaster kent geen mensen met meer dan tien vingers. 
Wie die phone-klem op de markt brengt mag wel niet vergeten om voor bouwmaster een nog te onderhandelen percentage van de omzet te voorzien.

OPGA moet u weten, dat is de Olympic Pokémon Games Association.

Pokémon had zaterdag dus weer eens toegeslagen.
Bouwmaster dacht dat die hype voorbij was maar hij kan ook een beetje naïef zijn op zijn leeftijd.

Er ontstaat hier een community, lichtte één van die verslaafden toe. Maar met verslaafden moet u altijd een beetje voorzichtig zijn. Wat ze uitkramen tijdens hun eventjes van deze wereld weg zijn, speelt zich af in hun benevelde dromen en staat dus ver van de realiteit. Minder erg dan bij sommige politici maar daar wil bouwmaster het nu niet over hebben. 

Ze zouden in Vaticaanstad er toch eens serieus moeten over nadenken om met pokémon rond tafel te zitten en kijken of er geen mogelijkheid bestaat om al die sukkels met hun phone naar de plaatselijke zondagsmissen te lokken, met een zoekspelletje. Een betere hoogmis van de slaafse volgzaamheid kunt u zich u niet voorstellen.

Het zou het bisdom in Gent alvast het zweetangst besparen of ze dat nu wel of niet moeten ondergaan dat er een Delhaize komt in de intussen op- en overgewaardeerde Sint-Annakerk.


PALIMPSEST III

We staan hier met een paar deskundigen in de paardenstallen van wijlen Jef D'Hane aan de achterzijde van zijn floriant optrekje in de Veldstraat in Gent met de bedoeling ze te palimpsestreren tot een onderzoekscentrum waar bevlogen muzikanten en musicologen instrumenten en partituren zullen bestuderen en bepotelen opdat de algemene en bijzondere muziekkennis er op vooruit zou gaan, neergepend en neergeslagen in voldragen doctoraten.


Een normale mens zou er niet aan denken om zoiets in een vochtige paardenstal te doen maar we zijn nu eenmaal gevangenen van waarneembare geschiedenis en dus gaan we die al decenialange in onbruik geraakte artefacten niet afbreken maar voor een zekere periode gebruiken voor andere doeleinden dan ze in 1773 voor ogen hadden.

U moet zich dat inbeelden dat u als doctorandus vol verwachtingen van de andere kant van de wereld naar Gent afzakt en dat men u daar dan met de glimlach in een paardenstal duwt.
Het verhaal van Hansje en Grietje is geloofwaardiger.

De sporen van de driftige hengsten op de tussenschotten zullen het onderzoek inspireren.

Dat is wat ARCHIPEL ons duidelijk wil maken in haar jaarthema PALIMPSEST (klik) dat als metafoor moet dienen om ook in gebouwen, laag na laag de geschiedenis een meerwaarde kan zijn, boven functioneel ontworpen gebouwen die de geschiedenis misschien nauwelijks dertig jaar zullen overleven.

Hoe het komt dat die paardenstallen en dat koetshuis er nog altijd staan ?
Omdat drie, vier generaties terug, toen ze in onbruik geraakten, er geen geld of behoefte was om ze af te breken en er iets anders neer te zetten.
Of gewoon omdat men toen een beetje lui was.
Zalig eigenlijk, lui zijn.

Maar u zal aangenaam verrast zijn als u over enkele maanden er een besloten concertje mag bijwonen.
Koetshuis wordt trekpleister voor muziekliefhebbers.

PALIMPSEST II

Op vrijdagavond wil een mens wel eens iets ontspannends doen.
Voor een aantal collega's architecten is dat zich verliezen in een architectuurquiz.
Binnen het quizcircuit zijn architectuurquizen een nichemarkt. Vergelijkbaar met dat van
postzegelverzamelaars.

Onder de collega's bestaan er quizgroepjes - meestal jonge dertigers - die de week voor zo'n quiz alle Pritzkerprijswinnaars in de juiste volgorde in hun hoofd duwen; alle recentste jaargangen van de bekendste architectuurtijdschriften doorbladeren en alle namen van de gepubliceerde architecten, de naam van het gebouw, het jaartal van de oplevering, de stad, het land, het geboortejaar van de architect en de naam van zijn minnares van buiten leren.

PALIMPSEST !
Bedenk dat er ook een vrouw in het organiserend committee zit waardoor er ook een paar vragen tussen zitten over bekende vrouwelijke architecten, al is dat lijstje niet zo lang en dus niet zo moeilijk te onthouden.

Tussendoor worden de teams getrippeltasked met gebouwen die u zou moeten herkennen van google-earth prentjes, een grondplan dat in zeshonderd puzzelstukjes is versneden en die u met Prittzkerlijm weer aan elkaar moet lijmen en dan raden wie de architect van dit kunstwerk is en hoe het heet, of uit een verzameling gevelstenen van de sponsor het woord PALIMPSEST (klik) in de juiste volgorde weten te leggen.

Als je weet dat de voorbeelden in de folder van die baksteenboeren sterk afwijken van de stalen die die ze u voorleggen en dat die stalen dan nog eens sterk afwijken van de stenen als die op de werf geleverd worden en er dan nog helemaal anders uitzien als ze een muur geworden zijn, dan voelt u zo dat soort quizen één groot bedrog is.

Elk jaar laat ik mij door mijn geliefkoosde architectuurvereniging ARCHIPEL verleiden tot dit soort oneerlijke praktijken maar de vriendschap van de deelnemers en de inrichters van deze roulette is mij dierbaarder dan blijven denken dat ik er iets van afweet.

ARCHIPEL grijpt bij dit soort gelegenheden alle teugels bij elkaar om haar jaarthema in uw geheugen te wringen. PALIMPSEST (klik) is het dit jaar geworden en dat zullen we nog dikwijls moeten horen.

Op vrijdagavond is er op CANVAS altijd een goede film die ik gelukkig ook opneem.

PALIMPSEST I


Het is niet meteen een makkelijk woord om uit te spreken, het doet u aan incest denken en u weet niet meteen wat het betekent.

PALIMPSEST CICERO
Een Codex Rescriptus zegt u misschien meer.


PALIMPSEST ARCHIMEDES
Palimpsest is een techniek die bij perkamentschrijvers populair werd toen ze zoveel wilden opschrijven maar geen vers perkament voor handen kregen, dat ze er niets beters op vonden dan de letters van de vorige schrijvers er af te krabben en dan maar aan hun nieuwe teksten begonnen.

Recyclage, niet uit principe maar uit noodzaak.

PALIMPSEST ARCHIMEDES
Erg grondig deden ze dat niet altijd. De unieke echt goede Gilettemesjes die je hiervoor kunt gebruiken kwamen pas veel later op de markt.

Palimpsesten, het is algemeen geweten, waren in hun haast om de nieuwe schrijverij vast te leggen een beetje heel erg slordig in hun voorbereidingen. Vandaar dat je perkamenten kan terugvinden waarin de oude tekst op de achtergrond nog goed zichtbaar is.

Da's natuurlijk eten en zuipen voor archeologen en oudetekstwreters.

Zo heeft men in de bibliotheek van Milaan Cicero's De Republica als onderliggende palimpsest teruggevonden onder een tekst die ik zelf niet meteen zou kunnen ontcijferen.

Oude teksten die anders voor de geschiedenis verloren zouden gegaan zijn, zijn dus door die recyclage terug tot leven gebracht.

In de achtste eeuw na Christus moeten er een paar moslims rondgelopen hebben die een perkament waar het  boek Deuteronomium van het Oude Testament op stond geschreven maar niks vonden, en het vel palimpsestreerden om er hun Koran op neer te schrijven.

Gaat er bij u een belletje rinkelen ?

Het woord palimpsest is - naar ik vernomen heb van informanten die ik hier niet nader mag vernoemen - beperkt populair gemaakt door Filip Dujardin; een palimpsesterende architectuurfotograaf die een beetje zuinig is op zijn fotopapier en daarom fragmenten van gebouwen naadloos aan elkaar soldeert zodat er iets ontstaat dat wel bestaat maar er niet is.

VISMIJN

Het is niet de eerste keer dat een architect geconfronteerd wordt met programmawijzigingen, en het zal ook niet de laatste keer zijn. Meestal is dat om budgettaire redenen.  Dat is een andere manier om te zeggen: als er geen geld in 't bakske ligt, dan is er veel lawijt.

Toch is het niet altijd zo. Soms komen programmawijzigingen voor er budgettaire problemen van komen. Daar onderscheiden goede ondernemers zich van al de rest.

De mensen rond de Vismijn zien af van een sterrenrestaurant. Spijtig voor wie van lekker eten houdt misschien, maar de Vismijn wordt misschien wel een oord waar u en ik elkaar kunnen ontmoeten rond een lekker glas after hard work.

In de Gentenaar en zelfs in De Standaard haalde de Vismijn het nieuws.

De redactie had net zo goed bij ons een kunnen aankloppen om te zien hoe feilloos echte vaklui andere dan budgettaire problemen oplossen.

WERFCONTROLE


Een luifeltje mag iets hebben.

Zweven moet het doen.

Vooral geen vragen stellen van hoe het luifeltje dat voor mekaar krijgt.


VLIEGSCHAAMTE

Ze vliegen elke vakantie er op uit, en tussendoor mag ook.

Naar Barcelona omdat het daar leuk is.
Naar Mexico omdat het daar warm en leuk en goedkoop is.
Naar Thailand omdat het daar nog warmer en leuker en nog goedkoper is.

Ze hebben daar een appartementje of een huisje, aan de helft, wat zeg ik, aan een derde van de prijs van iets hier aan de kust.

Geef toe: ge moet goed zot zijn om hier te willen blijven.

En straks moeten ze nog een vliegtaks betalen ook.
Waar is dat voor nodig ?
Om de put te vullen, ja.

Bij sommige passagiers zie je dat ze hun vliegschaamte verbergen door te kijken alsof ze reizen beu en vervelend vinden.

Reizen is een noodzakelijk kwaad geworden.

KATRIEN MANNAERT

Ze heet Katrien Mannaert en vindt het bijzonder om organist te zijn op een Van Peteghem-orgel.
Hier in de Sint-Pieterskerk in Gent bracht ze Bach (natuurlijk) maar ook Philip Glass en Luc De Winter,  een hedendaagse componist die Scarborough Fair dat u zeker kent van Simon and Garfunkel - ja die oude knarren wier songs nu ook
 oude volksmuziek geworden zijn  -  tot deugddoende versies transscripteerde en waarvan u zegt: da's toch die protestsong van Simon & Garfunkel ?

Als toemaatje gaf ze nog Viva La Vida van Coldplay.
Moet u echt eens horen op een orgel met deze allures.
Ze hadden alle aanwezige senioren de tekst in hun handen moeten steken, zodat ze konden meebrullen alsof ze op Werchter stonden.

Je kan Katrien nog horen op vrijdag 28 juni in de Sint-Margaretakerk in Grembergen bij Dendermonde of op 25 juni in de Sint-Baafskathedraal in Gent.

Ben benieuwd wat ze daar gaat brengen.
Je 't aime moi non plus? Begint ook met een veelbelovend orgel-intro.

GIJ ZULT STUDEREN EN EXAMENS AFLEGGEN

De Grote Voorganger de grootste partij in Vlaanderen - BDW- heeft het vorige week nog maar eens gezegd: gij zult studeren, niet manifesteren.
Heb geen reden tot paniek over uw toekomst.

Mooi staaltje jongeren negeren. 

De juiste antwoorden op de gestelde vragen geven: het is niet iedereen gegeven.
BDW ook niet, zelf al is het geen examen. Van BDW weten we al langer dat die geen tegenspraak dult.

Studenten trekken zich tijdens de blokperiode terug in de leeszalen van onze bibliotheken om in alle concentratie de stof in hun hersenen te wurmen om er later iets zinvols mee doen.

Ik heb mij tussen die gasten gewrongen om in alle concentratie hun examens te verbeteren.

Voor mij werkt het.

Grote leiders zouden af en toe zich beter zwijgend tussen de jongeren terugtrekken, en luisteren naar wat die te vertellen hebben.