TROMPE L'OEIL I

Laatst zag ik dit schilderij in The Huntarian, het museum van de Glasgow University.
Het is een werk van de Nederlandse schilder Edward Collier, gemaakt in 1698.

Vaak wordt ik bij het verlaten van een museum overvallen door een onweerstaanbare drang om meer weten over wat ik zag. Bij een goede tentoonstelling ook.
Die aandoeningen gaan niet voorbij.
Gelukkig maar.

Dit brievenrek is zo delicaat geschilderd, met de juiste schaduwen en lichtinvallen, dat het stilleven haast fotografisch wordt.

Het overtreft alle andere stillevens - met wijnglazen, fruit, hoeden, doodskoppen en wat weet ik nog  allerlei voor rommel - die het vooral moeten hebben van de dieptewerking en andere schilderstrucjes zoals lichtspeling.
Fazanten met hun kop hangend over de rand van de tafel en een rechtopgezet soepbord op de achtergrond.

Hier zien we een veel subtieler genre.

Los van de techniek heeft het schilderij ook een merkwaardige boodschap.

Op het rek zien we de speech die Koning Willem III van Oranje gaf in het Britse parlement.

De datum van 29 april 1676 refereert naar de dood van Michiel de Ruyter, 's Nederlands grootste admiraal.

Een veel voorkomende straatnaam in Nederland overigens.

Dit alles moet wijzen op de goede relaties tussen Nederland en Brittanniƫ.

Het uurwerk, de veer en de schaar zijn symbolen die naar de dood refereren.


Dit schilderij was waarschijnlijk bedoeld om te verkopen of te schenken onder de hovelingen, vooral om het belang van de goede relaties tussen de vloten van de Nederlanders en de Britten te onderstrepen.

Mijn vermoeden van een soort diplomatieke culturele uitwisseling wordt nog versterkt door het feit dat er minstens nog twee andere versies van dit origineel te vinden zijn.

Van dezelfde Edward Collier.

Zoek de zeven verschillen.

En let ook op de aanwezigheid van de kammen, de passer (geleerdheid), de lakstift en het zegel, beiden noodzakelijk om brieven te versturen en het briefgeheim te verzegelen.

In het onderste schilderij is het zegel niet te zien.

Merk ook op dat in de twee laatste schilderijen, de schilder zijn visitekaartje (E. Collier) in zeer duidelijke sierletters vermeldt.

In het bovenste schilderij heet de krant The Fly(ing Dutchman ?), in de twee (latere ?) versies zien we The London (post ?). Ik vermoed dat deze twee exemplaren voor de Britse markt bestemd waren.

Maar toch, in die ene editie staat HER majesties; in de twee andere HIS majesties  ????

Hier is toch geen slordigheid begaan. Maar wat dan wel ?

Toen ik het schilderij zag dacht ik onmiddellijk aan Cornelis Gysbrechts.

Als die naam u niets zegt moet u maar eens het Museum voor Schone Kunsten in Gent binnenlopen.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten