NIEUWPOORT - I

Een reeks over mooi of lelijk Vlaanderen is onuitputtelijk. 

Stellen dat al wat lelijk is en ons tegenvalt het resultaat is van de slechte smaak van onze medemens – zoals Michiel Hendryckx het stelt in één van zijn boeiende bijdragen in De Standaard – vind ik niet helemaal juist. 

Schoonheid is geen zaak van enkel goede smaak. 

Schoonheid ontstaat door over alles grondig na te denken, de zin en de logica van iets in overweging te nemen, denkbeelden die ontstaan te evalueren, mooie verhoudingen uittesten plus nog wat andere vaardigheden. 

Veel van wat schoonheid inhoudt ontstaat door kijken, nadenken, reflecteren en kritisch zijn.

Ik vergelijk het graag met ons taalgebruik. Lang niet iedereen gaat keurig en respectvol om met taal; mag het dan verwonderen dat we slordig zijn met de wijze waarop we onze omgeving gestalte geven ? 

Laat ons onszelf alvast van één complex bevrijden: Vlamingen hebben niet het monopolie van de lelijke bebouwde omgeving. In andere landen kom ik die ook tegen. 

Alleen, door het feit dat we overbevolkt zijn en je in Vlaanderen zowat overal kan bouwen, ontsnappen we visueel nooit aan onze gebouwde bedenksels. De confrontatie is alom tegenwoordig en daar verschillen we grondig met onze buurlanden.

Toen ik afstudeerde als architect was ik ervan overtuigd dat architectuur – als onderdeel van de culturele samenleving – de wereld kon redden. 

Het heeft een tijdje geduurd voor ik erachter kwam dat stedenbouw en ruimtelijke ordening veel belangrijker zijn dan architectuur. 

 

Een goede stad met lelijke architectuur blijft nog altijd een goede stad. 

 

Omgekeerd is moeilijker. Laat mij het zo stellen: een mooie sympathieke vrouw met lelijke kleren is en blijft een mooie sympathieke vrouw; het omgekeerde daarentegen … .

Ik heb Michiel H. op zijn filmpje horen uitvallen tegen de lelijke gebouwen in Nieuwpoort, in de buurt van de Kinderlaan. 

Mooi zijn ze niet. 

De openbare ruimte ertussen is nu wel aangepakt met wat stedenbouwkundig strooisel maar het is zeker geen herbergzame plek. Spijtig.

Op de site duiden heel veel lezers de atlantic wall van de Belgische kust terecht als lelijke plek aan. Maar hebt u al eens achter die wall gekeken ?

De slaapkamers van de achterbouwlijn van de dijkgebouwen kijken op amper acht meter in de slaapkamers van de tweede bouwlijn. 

Niet dat ik mij inbeeld dat daar veel boeiends te zien is maar dit is toch het toppunt van stedenbouwkundige miskleunerij. 

De brandweer eist een tussenafstand van zes meter. Met de veiligheidsnorm is het dus OK. Maar pompiers zijn geen stedenbouwkundigen.

Dit zijn regelrechte bidonvilles die verkocht worden als betaalbare luxe. 

Je krijgt er geen behoorlijke lichtinval, geen ruimte voor groen, geen privacy en geen mens die op zo’n balkonnetje gaat zitten.

Oeps, foutje uit de jaren zeventig- tachtig van de vorige eeuw. 

Wat ik de stedenbouwkundigen die dit soort uitvoeringsplannen opmaken verwijt, is een compleet gebrek aan inlevingsvermogen, ja erger, een compleet gebrek aan inzicht van wat hun plannen teweeg brengen. 

Ondanks alle mogelijke visualisaties en 3-D technieken slagen ze er niet in om een harmonieuze omgeving vast te leggen in hun plannen. 

En wat ergerlijk is: bouwpromotoren spelen dit spel mee want, ach kom meneer, er is toch zo’n vraag naar een appartementje aan de zee en de mensen liggen daar niet wakker van.

Dit gebeurt dus niet enkel in Nieuwpoort tussen de Zeedijk en de Albert I – laan. 

Uit de dagelijkse praktijk kan ik u zo honderden plaatsen aanwijzen waar de opgemaakte en goedgekeurde uitvoeringsplannen de oorzaak zijn van een groot deel van wat ons ergert aan en tegenzit met onze bebouwde omgeving.

De eindverantwoordelijkheid ligt bij onze politici die opdracht geven voor het opmaken van dergelijke plannen en ze ook finaal goedkeuren. 

Wat meer deskundigheid en kritische ingesteldheid tegenover wat hen voorgelegd wordt zou niet misplaatst zijn.

Al zijn het foutjes van pakweg dertig jaar geleden, jaarlijks worden panden op deze percelen afgebroken en opnieuw ingevuld, tot alles dichtgeslibd zal zijn. Ook is het een illusie te denken dat de plannen van vandaag zoveel beter zijn dan die van gisteren.

De eerste politicus die de moed heeft om deze foute plannen in herziening te stellen moet nog aantreden. 

Het risico op het moeten betalen van aanzienlijke planschadevergoeding is immers te groot.