Het is al jaren
afgesloten maar kijk, de vzw Archipel is blijkbaar overal welkom.
Het blijft voer voor de architectuurcritici of dit gebouw nu
plat expressionisme is, dan wel een geslaagde metafoor.
Als je de echte kenners mag geloven, mag je er geen
wegvliegende vogel in zien.
Eero Saarinen had aanvankelijk een koepelstructuur in zijn
hoofd.
Maar hij wilde die platter.
Op een morgen bij het ontbijt demonstreerde
hij met de schil van een pompelmoes hoe plat hij hem wou.
Meteen kwam ook de
vervorming van de koepel aan het licht.
Wil dit nu net het mooie van koppige creativiteit zijn.
Dixit Kevin Roche – zijn naaste medewerker – zijn ze op dat idee doorgegaan tot
plots iemand er aan dacht om de schil vier sneden te geven.
 - |
| Eero Saarinen samen met Kevin Roche - Onderzoek van de structuur |
En zo geschiedde.
Maar dat was nog niet genoeg: één deel van
de schil – die aan de vliegtuigzijde – werd naar boven gericht.
Toen is iets
moois en unieks ontstaan.
Een ongrijpbare vorm met vier lichtstroken, steunend
op vloeiende sokkels die vertrouwen en stevigheid uitstralen, zelfs al is de
schaal amper 18 cm dik.
De fijne randen lopen over in steunberen die doen
denken aan een eendenvoet.
Dus toch een wegvliegende vogel ?
Maar meer dan een
blinde vink.
Probleem werden nu de berekeningen.
We spreken 1958. Computers ?
Ze konden wel beroep doen op de modeltechnieken van General
Motors – klant van Eero Saarinen.
Daar zou Brunnelleschi wellicht een been voor
gegeven hebben.
Vijfduizendvijfhonderd ontwerpuren en honderden modellen hebben
ze gemaakt, om uit te komen bij 150 met de hand getekende sneden om het
realiseerbaar te maken.
Hiervoor hadden ze een speciale ploeg bekisters vanop
scheepswerven opgetrommeld.
Daar waren nog eens honderden tekeningen nodig om
duidelijk te maken hoe ze moesten tewerk gaan.
Toen het gebouw in april 1961 nog maar half voltooid was
voelde Eero Saarinen zijn einde naderen.
Hij zou toen lachend gezegd hebben: als je het niet voltooid krijgt jongens,
laat het dan tenminste als ruïne staan, zoals het badhuis van Caracalla in
Rome.
De opdracht werd gelanceerd in 1956, de opening kwam er in
1962.
Het gebouw heeft aardig meer gekost dan de opdrachtgevers aanvankelijk
dachten te zullen uitgeven.
Maar ze hadden een visie dat vliegen meer was dan
opstijgen en landen en het strekt tot eer dat ze vertrouwden op een architect
waarvan ze wisten dat hij tot het uiterste van zijn kunnen zou gaan.
Niet weten
waar het gaat eindigen en toch blind vertrouwen in ’s mans
doorzettingsvermogen, het is ook niet alle opdrachtgevers gegeven.
Om het even wat je doet: eerst met wie, dan wat.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten